Aby roślinność mogła bujnie kwitnąć, owocować oraz być zdrowa i odporna na ataki szkodników, musi być regularnie przycinana. W przypadku pielęgnacji ogrodu przez cięcie drzew ozdobnych i krzewów, doskonale sprawdza się powiedzenie „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Regularne i zgodne z przyjętymi zasadami pielęgnowanie drzew pozwala na gaszenie ogniska infekcji rozwijającego się w uszkodzonych gałęziach. Proces cięcia drzew i krzewów ozdobnych musi być dokonywany świadomie, ostrożnie i dokładnie. Kluczowa jest niewątpliwie wiedza na temat pędów (w tym rozróżnienia w których zawiązują się pąki kwiatowe oraz jak są zlokalizowane). Rodzaj i okres cięcia drzew ozdobnych i krzewów dobiera się w zależności od gatunku i potrzeb rośliny.
Przycinanie drzewek ozdobnych – cięcie formujące
Cięcie formujące jest głównym typem cięcia pielęgnacyjnego drzewa. Przykładowo pielęgnacja krzewów owocowych to przede wszystkim umiejętne przycinanie pędów. Umożliwia podtrzymanie dominacji pędu głównego względem pozostałych wchodzących w skład korony drzewa. W przypadku krzewów ozdobnych skracanie opiera się na przycinaniu młodych pędów, co pozwala na zagęszczenie niższych rzędów gałęzi. Zaleca się usuwanie wszystkich obumarłych, złamanych i obdartych gałęzi. Należy skrupulatnie usunąć z koron wszystkie te, które są cienkie, słabe i krzyżują się. Drzewa należy ciąć tak, aby pozwolić im na wypuszczanie nowych pędów z dolnych partii gałęzi, które naturalnie mogłyby zastąpić te stare i uszkodzone.
Piękny wygląd ogrodu to cel dla każdego z nas dlatego tak ważne jest utrzymanie odpowiedniej formy roślin. Podstawową zasadą przy nadawaniu odpowiedniego kształtu drzewom jest usuwanie u nasady gałęzi pionowych psujących pokrój i naturalną symetrię rośliny. Zwracajmy przy tym uwagę na liczbę pąków liściowych na pędzie.
Pamiętajmy! Podstawowym celem cięcia gałęzi jest skracanie tych słabych w oczekiwaniu na pojawienie się jednej lub dwóch gałęzi silnych.
Cięcie drzew ozdobnych i krzewów – podstawowe zasady:
- formowanie, czyli manipulowanie wzrostem rośliny, kształtem i obfitością kwitnienia oraz owocowania, wykonuje się późną zimą i wczesną wiosną (ale nie w okresie mrozów);
- cięcie krzewów o ozdobnych kwiatach – po kwitnieniu;
- podcięcie w połowie lata może indukować roślinę do rozwoju większej liczby pąków kwiatowych i w rezultacie owoców w następnym roku;
- cięcie lecznicze nie zaleca się w przypadku roślin iglastych, gdyż nie są one zdolne do rozwijania nowych przyrostów ze starego, nagiego drewna;
- gałązki tnie się w odległości 4 – 6 mm od oczka (pąka liściowego);
- nadpiłowanie grubszej gałęzi od spodu, a następnie usunięcie przez piłowanie od góry – unikanie obdarcia;
- gdy nie udało się uniknąć spowodowania ran podczas cięcia należy pokryje maścią ogrodniczą lub farbą emulsyjną z dodatkiem fungicydu.
Cięcie prześwietlające
W przypadku drzew i krzewów ozdobnych warto od czasu do czasu zdecydować się na cięcie prześwietlające. Pozwoli ono poprzez redukcję gęstości konarów na dotarcie promieniom słonecznym do wnętrza korony oraz na stworzenie warunków do swobodnego przepływu przez nią wiatru. Takie cięcie jest z założenia mało inwazyjnym zabiegiem, który pozwala przywrócić równowagę między koroną a korzeniami poprzez prześwietlenie korony. W tym celu zachowuje się tylko najlepiej rozwinięte i żywotne gałęzie usuwając te cienkie, słabe i krzyżujące się. W tym przypadku stosuję się tzw. „metodę na trzy cięcia”:
- cięcie podcinające (na głębokość ¼ do 1/3 średnicy gałęzi);
- cięcie docinające (wykonywane praktycznie do chwili oderwania się od nasady usuwanej gałęzi);
- podcięcie wyrównujące (cięcie końcowe, usuwające sam kikut po gałęzi).
Ogólne zasady cięcia prześwietlającego:
- w trakcie jednorazowego zabiegu nie usuwać więcej niż do 30% całej masy żywej korony (optimum – 15%);
- cięcie wiekowych roślin ograniczyć jedynie do niezbędnego minimum, ponieważ im drzewo jest starsze, tym proces zabliźniania ran jest wolniejszy;
- rany po gałęziach grubych i b. grubych (średnica 3-10 cm), szczególnie w przypadku drzew starszych, zabliźniają się b. powoli, a proces ten może trwać nawet do 10 lat;
- przy usuwaniu gałęzi grubszych, czyli o średnicy > 3 cm, należy zwrócić uwagę na prawidłową technikę wykonania samego zabiegu → metoda „na trzy cięcia”.
Przycinanie drzewek ozdobnych – zakończenie
Nie powinniśmy wykonywać żadnych cięć, jeżeli drzewo lub krzew niedawno kupiliśmy w szkółce, i tam jego korona została już ukształtowana. Do usunięcia przeznaczamy jedynie pędy konkurujące z przewodnikiem, rosnące w niewłaściwy dla rośliny sposób. Pamiętaj również o tym, że iglaki źle znoszą przycinanie. Sprawdź także inne nasze artykuły i dowiedz się, jak dbać o ogród, w tym jak przeprowadzić przycinanie żywopłotu.